Podziemna Trasa Turystyczna im. prof. Feliksa Zalewskiego

Wejście: Kamienica Rydzikowa, Rynek 14

Godziny otwarcia:
wtorek-piątek w godz. 13.00 i 15.30
sobota w godz. 13.00, 14.00 i 16.00
niedziela w godz. 11.00, 14.00 i 16.00
Ceny biletów:
10 zł normalny, 5 zł ulgowy

Podziemna Trasa Turystyczna znajduje się w obiekcie będacym w posiadaniu osoby prywatnej. Niezależnie od Urzędu Miasta Jarosła, wiałaściciel może zmieniać godziny udostępniania podziemnej atrakcji. Polecamy wcześniejszy kontakt telefoniczny:  691 897 514.

 

Podziemna Trasa Turystyczna im. prof. Feliksa Zalewskiego znajduje się we wschodniej pierzei jarosławskiego rynku, w kamienicy nr 14, zwanej "Rydzikową". Kamienica powstała zapewne na przełomie wieku XVI i XVII, a nazwa jej pochodzi od ówczesnego właściciela - Wojciecha Rydzika.

Choć na przestrzeni wieków zmieniła nieco swój wygląd, to zasadnicze jej elementy zostały zachowane. Z badań archiwalnych i architektonicznych wynika, że budowano ją etapami, a ostatni element - podcienia, ukończono ok. 1615 roku.

Budowla prezentuje charakterystyczny dla Jarosławia typ kamienicy z wiatą, która jest oryginalnym rozwiązaniem architektonicznym. Przeszklona, pełni funkcję oświetleniową, ponadto komunikacyjną i handlową.

Pod budynkiem znajdują się wielokomorowe piwnice i chodniki położone na różnych poziomach. Tego typu rozwiązanie architektoniczne miało swoje uzasadnienie i jest ściśle związane z historią miasta.

Położenie miasta na szlaku handlowym zapewniało pomyślny rozwój. Największy rozkwit gospodarczy i kulturalny przypadał na XVI i I poł. XVII wieku, kiedy to miasto zyskało sławę dzięki jarmarkom, na które przyjeżdżali kupcy z terenów Europy i Azji. Nagromadzenie ogromnej ilości towarów wymagało odpowiednich pomieszczeń. Dlatego też kamienice jarosławskie zaopatrywano w podcienia i wiaty dające dodatkowe miejsca do handlu. Towary składowano w rozległych, chłodnych, wielopoziomowych piwnicach. Podobnie jak w w kamienicy Rynek 16, rozległe chodniki i komory położone na różnych głębokościach, znajdują się pod wszystkimi zabytkowymi kamienicami rynku i ulic starego miasta. Część z nich posiada obudowę ceglaną, niektóre były tylko drążone w lessie.

Upadek gospodarczy miasta, a co za tym idzie zaniedbanie i brak konserwacji tych podziemnych wyrobisk, stał się zagrożeniem dla zabytkowych kamienic. Awarie sieci wodociągowej, zły stan fundamentów był przyczyną wielu katastrof budowlanych. By ocalić miasto od ruiny, podjęto akcję ratunkowo-zabezpieczającą z udziałem Przedsiębiorstwa Robót Górniczych w Bytomiu, według planu opracowanego przez zespół naukowców z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie pod kierunkiem prof. Feliksa Zalewskiego. 

W czasie prac zabezpieczjących w kamienicy Rynek 14 odkryto interesujące komory o chodniki podziemne położone na różnych głębokościach. W 1966 roku zaprojektowano układ trasy podziemnej o długości około 150 m, przy różnicy poziomów ok. 8 metrów.

Składa się ona z kilku podziemnych komór i korytarzy obudowanych cegłą. Komory pierwszej kondygnacji położone są w strefie fundamentów domu i pokrywają się z rozplanowaniem pomieszczeń parteru, kondygnację drugą stanowią z kolei cztery połączone ze sobą chodniki usytuowane pod wschodnią częścią kamienicy. Chodnik trzeciej kondygnacji biegnie opadowo wzdłuż ściany północnej i wychodzi poza obrys fundamentów kamienicy.

Podziemna Trasa Turystyczna została oddana do użytku zwiedzających 1 czerwca 1984 roku, nosi imię prof. Feliksa Zalewskiego, upamiętniając tym samym zasługi naukowca przy ratowaniu miasta Jarosławia.

 

Copyright © 2014 Urząd Miasta Jarosławia, ul. Rynek 1, 37-500 Jarosław
Tel.: +48 16 624 87 00, faks: +48 16 624 87 65