Mini Przewodnik część 6

Jeśli czas pozwoli, proponujemy zejść schodkami do ulicy Podzamcze, by z dołu samemu ocenić walory (głównie obronne) miejsca na które w 1375 roku translokowany był Jarosław. Wracając z powrotem można wejść drugimi schodami - kierujemy się w stronę wzgórza św. Mikołaja.

Po drodze koniecznie zatrzymać się trzeba przy kościele p.w. Bożego Ciała. Fundowany w ostatniej ćwierci XVI wieku przez Zofię ze Sprowy p.w. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty jest obecnie najstarszym pojezuickim kościołem w Polsce.

W swojej architekturze nawiązuje do rzymskiego kościoła Il Gesu, który był modelem dla większości jezuickich świątyń w Europie. Kościół jarosławski posiada piękną parawanową fasadę podkreśloną częściowo zachowaną attyką oraz wspaniałymi rzeźbami Tomasza Huttera jednego z lepszych rzeźbiarzy XVIII wieku. Fasada stanowiła reprezentacyjną oprawę unikalnego zwartego placu powstałego w wyniku usytuowanie przy nim budowli kolegium jezuickiego.

Po kasacie zakonu i po rozbiórce fary, kościół jezuicki rekonsekrowany p.w. Bożego Ciała stał się parafialnym, a budynki kolegium zostały zaadaptowane na koszary. Wystrój kościoła - po pożarze w 1862 w większości pochodzi z początku XX wieku. Warto zwrócić uwagę na polichromię Leonarda Winterowskiego, na współczesną mozaikę z wizerunkiem Jana Pawła II i monumentalne brązowe drzwi ze scenami z historii Polski autorstwa Stanisława Lenara. Część dawnych budynków koszarowych, w okresie międzywojennym użytkowana była przez Wojsko Polskie, teraz mieści się w nich Zespół Szkół Plastycznych.

Po zwiedzeniu kościoła, obecnie w godności kolegiaty, proponujemy spacer ulicą Spytka Jarosławskiego. Jesteśmy już za dawną Bramą Sandomierską na terenie przedmieścia Ruskiego i dochodzimy do kompleksu zabudowań dawnego opactwa pp. benedyktynek.

By go zwiedzić trzeba przez Bramę Główną wejść na rozległy teren wzgórza. Lokowane tam w początku XVII wieku, opactwo zajmowało całe wzgórze które nazwę swą brało od znajdującego się tam kościoła parafialnego p.w. św. Mikołaja. Opactwo - co podziwiać możemy do dnia dzisiejszego - w XVII wieku otoczone zostało dekoracyjnymi murami i basztami. Na osi Bramy usytuowany został wczesnobarokowy kościół p.w. śś. Mikołaja i Stanisława ozdobiony jednym z najwspanialszych zabytków Jarosławia - kamiennym portalem ukształtowanym na modłę łuku triumfalnego.

Ciężka bryła kościoła z dwoma potężnymi wieżami kontrastuje z wysmukłymi i delikatnymi podziałami wnętrza ozdobionymi dekoracją sztukatorską. Obecne wyposażenie kościoła, w części, pochodzi z kościoła pojezuickiego w Przemyślu. Do kościoła przylega klasztor o bazylikowym układzie skrzydeł który był nowością w XVII wieku. Warto tam zwiedzić "Czarną Salę" której zaskakujące czarne sklepienie powstało na skutek pożaru składowanego tam podczas II wojny karbidu. W klasztorze zajętym przez Niemców znajdowało się też więzienie, a na terenie opactwa gestapo dokonywało egzekucji. Obecnie do opactwa powróciły siostry benedyktynki, mieści się też w nim Archidiecezjalny Dom Rekolekcyjny oraz radio Ave Maria.

Krystyna Kieferling, Zofia Kostka-Bieńkowska