Nasze wydawnictwa

Poniżej przedstawiamy Państwu tekst wystąpienia Sekretarza Generalnego Stowarzyszenia "Na kupieckim szlaku" - Przewodniczącego Komisji Kultury, Sportu i Rekreacji Rady Miasta Jarosławia Zbigniewa Możdżenia, jaki został wygłoszony 15.10.br. w Görlitz.

Szanowni Państwo!

Zostałem poproszony przez organizatorów dzisiejszej konferencji o wygłoszenie referatu na temat: "Na Kupieckim Szlaku Via Regia - integracja regionów".

Mam przyjemność przedstawić Państwu moje wystąpienie i czynię to ze świadomością, że przemawiam przed zacnym gronem osób zajmujących się tą tematyką od lat. Przekonanie moje potęguje fakt, że właśnie w tym gronie, na obecnym etapie współpracy świadomość znaczenia Kupieckiego Szlaku Via Regia jest pełna, a wiedza Państwa w wielu szczegółowych dyscyplinach dot. z naszym tematem jest ogromna.

Mówiąc "Europa" - mieszkańcy Regionów Europy, związani z konkretnym miejscem i czasem - powinni pamiętać o pewnej europejskiej uniwersalności czując i dbając równocześnie o tę swoistość, unikatowość oraz osobliwość każdego miejsca w regionie. Nasza Mała Ojczyzna - region, w którym żyjemy, zabytki, przyroda, kultura, tradycje, ludność i środowisko naturalne - to dzieło wypracowane przez wiele lat i pokoleń mieszkańców. Nasze działania powinny służyć wskrzeszeniu ducha dawnej świetności, magii regionów europejskich. Powinny też integrować w tym celu całe środowisko. Z przeszłości należy wykorzystać to, co było piękne, dobre i twórcze. Sytuacja polityczno - społeczno - gospodarcza Europy w jakiej znaleźliśmy się w latach 90. obudziła na nowo świadomość Europejczyków. Historia, powrót do tradycji, umiłowanie wolności i solidarności, proces rozwoju świadomości społecznej systematycznie prowadził nas w kierunku umacniania tożsamości narodowej i obywatelskiej. To owocowało i nadal owocuje podejmowaniem wspólnych działań zmierzających do budowania pomostu pomiędzy nowoczesnym XXI wiekiem, a histo rią, tradycją i naszymi korzeniami. Człowiek bez historii jest martwy. Świadomi tej prawdy już przed 11. laty dążyliśmy z żoną Krystyną do odkrycia i "odkurzenia" przeszłości Kupieckiego Szlaku Via Regia - jako symbolu jedności Regionów Europejskich. Zaproponowaliśmy, by po trzech wiekach ciszy - po przerwie ożywić go jako pas o podwyższonej aktywności społeczno - gospodarczej, służący wykreowaniu europejskich, krajowych, regionalnych biegunów wzrostu - funkcjonujący jako atrakcja turystyczna tak, by na powrót stał się życiodajną arterią dla znajdujących się na jej trasie miast i miasteczek. Główna dynamika gospodarcza w cywilizacji europejskiej była związana ze szlakiem wschód - zachód od czasów głębokiej starożytności, od Aleksandra Wielkiego do późnego średniowiecza. Przemiany jakie zaszły w gospodarce europejskiej w późnym średniowieczu, a zwłaszcza aktywizacja wymiany między Wschodem, a Zachodem, rozwój miast i wzrost ich znaczenia, ukształtowanie się ciągów handlowych o znaczeniu europejskim oraz konieczność zaspokojenia wzrostu potrzeb różnych rynków, doprowadziły do powstania centrów w handlu dalekosiężnym. Poważną rolę odgrywały wtedy miasta, będące naturalnie punktami węzłowymi w pośrednictwie towarów. Szczególne znaczenie miały miasta rozlokowane w centrum Europy, na przecięciu się głównych szlaków handlowych biegnących z zachodu na wschód i z południa na północ. Oś komunikacyjna, średniowieczny Kupiecki Szlak Via Regia była to nić tworząca nowoczesną Europę. Jej przebieg ugruntowała wielowiekowa historia. Przez stulecia łączyła ważne ośrodki handlowe Regionów Europejskich Hiszpanii, Francji, Włoch, Niemiec, Polski, Ukrainy.

Ten niezwykły szlak, którym ludzie z towarami, kulturą, religią i obyczajami przemierzali w karawanach kupieckich tysiące kilometrów dzielących Europę i Azję (z Hiszpanii, Francji, Włoch, poprzez Niemcy, Polskę, Ukrainę nad Morze Czarne i dalej do Azji Środkowej łącząc się z wyjątkowym w dziejach Jedwabnym Szlakiem prowadzącym do Chin) był źródłem wiedzy o świecie, pożywką twórczego rozwoju oraz lekarstwem na zabójczą chorobę zaściankowości. Z biegiem lat stał się głównym pomostem między Wschodem a Zachodem. Ogólna sytuacja gospodarczo - polityczna, upadek znaczenia miast w XVIII - XIX wieku spowodował osłabienie wymiany gospodarczej, a wydarzenia XX wieku w wyniku których powstały dwa rywalizujące bloki gospodarczo - polityczne uwieńczyły proces dezintegracji Europy. Przeobrażenia w międzynarodowej wymianie handlowej we współczesnym świecie, a zwłaszcza nasilanie się wymiany między Wschodem a Zachodem, stwarzają dogodne możliwości powrotu i znaczącego wpisania się Regionów Europejskich leżących wzdłuż Kupieckiego Szlaku Via Regia w mapę powiązań gospodarczych, kulturalnych Europy i Świata. Wiąże się to z faktem demokratyzacji Europy Wschodniej, z niedawnymi wydarzeniami na Ukrainie, a także w rejonie Kaukazu i Azji Centralnej.

Obecnie w Europie wracamy do tej historycznej tradycyjnej dynamiki rozwoju cywilizacyjnego, w związku z tym pojawiają się wyzwania i zupełnie nieprawdopodobne możliwości do wykorzystania przez Nas - Europejczyków.

Sądzę, że idea Kupieckiego Szlaku Via Regia bez wątpienia wpisze się w dynamikę rozwoju gospodarczego regionu szeroko pojętej Europy będąc czynnikiem stymulującym rozwój gospodarczy tej części Euroazji w XXI wieku.W swej najnowszej historii oś komunikacyjna - Kupiecki Szlak Via Regia na terytorium Niemiec, Polski, Ukrainy pokrywa się z III Paneuropejskim Korytarzem Transportowym wytypowanym w 1994 roku, podczas II Paneuropejskiej Konferencji Ministrów Transportu na Krecie i w 1997 r. w Helsinkach, jako jeden z 9 priorytetowych korytarzy transportowych wiążących kraje Unii Europejskiej z krajami Europy Środkowej i Wschodniej. Jest on także naturalną osią łączącą Morza: Czarne z Północnym. III Paneuropejski Korytarz Transportowy ma szansę wyznaczyć istotną trajektorię zdarzeń gospodarczych, dlatego w przyszłości wskaże silny kierunek wiążący Europę z Armenią, Gruzją i całym Kontynentem Azjatyckim. Początek korytarza wyznaczają dwa regiony niemieckie - Brandenburgia i Saksonia, jego przebieg wiąże południowe województwa Polski i zachodniej Ukrainy. Obejmuje 13 regionów administracyjnych Niemiec, Polski, Ukrainy, których obszar zamieszkuje łącznie ok. 35 milionów mieszkańców. Ogólna długość korytarza wynosi 1580 km, z tego po stronie niemieckiej - 266 km, polskiej - 770 km, ukraińskiej - 544 km. Termin "korytarz" obejmuje w tym znaczeniu kolej, drogę i transport kombinowany.

Dzisiaj jedną z szans dla naszych miast i regionów jest niewątpliwie usytuowanie w paśmie uznanym przez Unię Europejską za priorytetowe dla rozwoju gospodarczego Europy. Ogromne znaczenie rynków wschodnich dla funkcjonowania europejskiej gospodarki, oraz reaktywacja korytarza wariantowego w ramach tzw. Nowego Jedwabnego Szlaku to szansa nie tylko dla transportu kolejowego, drogowego, ale również dla rozwoju oraz promocji idei integracji regionów Na Kupieckim Szlaku Via Regia. Należy zauważyć że, na kontynencie euroazjatyckim żyje 61 proc. ludności całego globu, a wymiana gospodarcza stanowi 30 proc. ogółu obrotów handlu światowego.

Z OSTATNIEJ CHWILI:

Informuję, iż na podstawie orzeczenia Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 6 grudnia 2005 r. sygn. akt RZ.XII NS - Rej. KRS/8957/05/904 dokonano pod numerem KRS: 0000246433 wpisu STOWARZYSZENIA NA KUPIECKIM SZLAKU do Krajowego Rejestru Sądowego.