Strona główna » Na bieżąco » Aktualności / wydarzenia » Archiwum » 2011 » Marzec
Bądź na bieżąco z informacjami z Jarosławia, zostaw nam swój e-mail:

Aktualności / wydarzenia

„Krzyk szarego człowieka…”

18 marca w Centrum Kultury i Promocji zostało zorganizowane kolejne spotkanie z historykiem IPN Oddział w Rzeszowie, skierowane głównie do młodzieży ponadgimnazjalnej. Tym razem gościem był Jakub Izdebski – kierownik Referatu Edukacji Historycznej OBEP Instytutu Pamięci Narodowej o/Rzeszów, który przypomniał postać Ryszarda Siwca. Jemu również poświęcona została wystawa plenerowa pt. „Krzyk szarego człowieka. Ryszard Siwiec (1909 - 1968)”, którą można oglądać do końca marca na Placu św. Michała w Jarosławiu.
Fot. Małgorzata Młynarska
Fot. Jakub Izdebski - IPN O/Rzeszów.

Spotkania organizowane przez Centrum Kultury i Promocji  z pracownikami Instytutu Pamięci Narodowej obejmują tematy historyczne z lat 1939-1990. Dla uczniów są to ciekawe lekcje historii powiązane z projekcjami filmów, prezentacjami multimedialnymi zawierającymi archiwalne materiały, dokumenty i pamiątki nie tylko ze zbiorów IPN.

Ostatni wykład to już czwarte spotkanie. Tym razem Jakub Izdebski przybliżył postać Ryszarda Siwca - przemyślanina sprzeciwiającego się ustrojowi komunistycznemu, ukazującego prawdę o PRL-u w ulotkach podpisywanych pseud. „Jan Polak", który w akcie rozpaczy 8 września 1968 r. dokonał samospalenia na stadionie X-lecia w Warszawie. Ten  dramatyczny sprzeciw wobec udziału polskich wojsk w zbrojnej interwencji państw Układu Warszawskiego w Czechosłowacji, przeszedł w kraju bez echa. Państwowe media nie zamieściły na ten temat nawet wzmianki. Pierwszą wiadomość o samospaleniu Ryszarda Siwca podano na antenie sekcji polskiej „Radia Wolna Europa" dopiero w 1969 r., a kolejne starania w dotarciu do społeczeństwa czyniła jego Rodzina. Dopiero przemiany 1989 roku pozwoliły przywrócić zbiorowej pamięci postać Ryszarda Siwca. Po latach milczenia jego postać zaczęła pojawiać się w publikacjach, Maciej Drygas nakręcił o nim film "Usłyszcie mój krzyk" (1991), na podstawie publikacji dr. Petra Blažka - historyka czeskiego Instytutu Badania Reżimów Totalitarnych wydano album poświęcony jego osobie. Wyrazem pamięci jest także przemyski most im. Ryszarda Siwca, w Pradze jego ulica oraz obelisk. Pośmiertnie zostały mu przyznane odznaczenia: w 2001 r. ówczesny prezydent Republiki Czeskiej Vaclav Hawel uhonorował go najwyższym odznaczeniem państwowym - Medalem Tomaśé Garrigua Masaryka, w 2006 r. ambasador Słowacji przekazał na ręce syna Wita Siwca Order Podwójnego Białego Krzyża. 

Jakub Izdebski na spotkaniu w Centrum Kultury i Promocji poruszył wiele ciekawych i wzruszających wątków związanych z tym dramatycznym wydarzeniem. Wykład opatrzył prezentacją nt. życia rodzinnego i zawodowego Ryszarda Siwca, aż do dramatycznych wydarzeń na stadionie X-lecia. Obecni na spotkaniu mogli obejrzeć dwa archiwalne filmy:  pierwszy o sytuacji w Czechosłowacji; drugi półtoraminutowy, wstrząsający filmu sporządzony przez SB dokumentujący akt samospalenia. Zostały także przytoczone obszerne fragmenty wypowiedzi Ryszarda Siwca oraz fragment listu pożegnalnego pisanego do żony w pociągu, który dotarł do niej dopiero po 22 latach.

Wykład był nawiązaniem do wystawy plenerowej „Krzyk szarego człowieka. Ryszard Siwiec (1909-1968)", którą można oglądać do końca marca na Placu św. Michała. Zanim  trafiła do Jarosławia, prezentowana była we wrześniu 2008 r. w Przemyślu, w 40. rocznicę dokonania przez Ryszarda Siwca aktu samospalenia.

 

Małgorzata Młynarska
Biuro Informacji i Komunikacji Społecznej
(18.03.2011 | aktualizacja 25.03.2011 07:36)
Archiwum
Kwiecień 2024
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30