Strona główna » Nasze wydawnictwa » wrzesień, nr 10 (94) / 2000 » Różne
Bądź na bieżąco z informacjami z Jarosławia, zostaw nam swój e-mail:

Nasze wydawnictwa

wrzesień, nr 10 (94) / 2000

Strona 12
Pokłosie praktyki pedagogicznej odbytej w Katolickim Przedszkolu
Św. Elżbiety, prowadzonym systemem pedagogicznym Marii Montessori
w Niemczech

"W naszych przedszkolach dzieci mogą wyrażać swe wewnętrzne potrzeby zgodnie ze znamiennym zdaniem: POMÓŻ MI SAMEMU TO ZROBIĆ". (Maria Montessori)

Jesteśmy nauczycielkami z Miejskiego Przedszkola nr 8 w Jarosławiu. Od 1994 r. pracujemy systemem pedagogicznym Marii Montessori. Oprócz kursów i studiów podyplomowych z zakresu pedagogiki Montessori systematycznie zdobywamy wiedzę na ten temat poprzez liczne szkolenia, seminaria, udział w wykładach organizowanych przez Polskie Stowarzyszenie Montessori oraz liczne praktyki krajowe i zagraniczne. Do tej pory Pani Dyrektor, a także nauczycielki naszego przedszkola miały okazję uczestniczyć w praktykach w Niemczech (Bonn, Koln, Mőnchengladbach) i Holandii (Hengelo). Dzięki szczególnej pomocy finansowej Huty Szkła �Jarosław" S.A., związanej z organizacją wyjazdu - na zaproszenie Siostry Manfredy Kopp - dyrektora Katolickiego Przedszkola Św. Elżbiety, prowadzonego systemem pedagogicznym Marii Montessori - w dniach 7.07-14.07.2000 odbyłyśmy praktykę pedagogiczną w Niemczech. W praktyce uczestniczyło 10 osób: 4 z Jarosławia, 4 z Łodzi, 1 z Przemyśla i 1 z Przeworska.

System pedagogiczny Marii Montessori opracowany został przez włoską lekarkę i pedagoga na początku dwudziestego wieku. System ten Maria Montessori opracowała na podstawie wielokierunkowych studiów teoretycznych z zakresu medycyny, filozofii, psychologii, a także bogatej wieloletniej praktyki pedagogicznej, pracując z dziećmi w różnym wieku.

W systemie Montessori edukacja ma charakter zindywidualizowany. Dzieci pracują samodzielnie, mając do dyspozycji materiały dydaktyczne z poszczególnych obszarów rozwojowych, a to: materiały do ćwiczeń życia praktycznego - wiązane z troską o samego siebie, o środowisko, w którym przebywa dziecko, do ćwiczeń dotyczących zwyczajów i form grzecznościowych, a także do ćwiczeń związanych z pracami domowymi. Ponadto materiał sensoryczny do wszechstronnego kształcenia zmysłów, materiały do edukacji językowej, matematycznej, do wychowania dla wszechświata (biologia, geografia, historia itp.), do wychowania religijnego, a także materiały związane z ekspresją dziecka. Ten materiał dydaktyczny wspomaga rozwój dziecka, dlatego też nazywany jest materiałem rozwojowym. Jest on logicznie uporządkowany, a co najważniejsze umożliwia wyjście w uczeniu się dziecka od doświadczenia i poznania zmysłowego, rozwija umysł i kształtuje całą osobowość dziecka.

Dzieci przystępujące do pracy z materiałem rozwojowym dokonują samodzielnego jego wyboru, ucząc się przez to wykonania pracy na własną odpowiedzialność, planowania własnych czynności, odkrywania swoich mocnych i słabych stron. Rozwija się u dzieci samodzielność, poczucie niezależności, a dzięki regule kontroli błędów mają możliwość samodzielnego poszukiwania rozwiązań i czerpania radości z sukcesu.

W systemie pedagogicznym Marii Montessori zadaniem nauczyciela jest wspomaganie samodzielnych wysiłków dziecka, wzbudzanie atmosfery pracy, poprzez proponowanie dziecku różnych sposobów działania oraz ukazanie najatrakcyjniejszych sposobów pracy z materiałem rozwojowym (pomoce dydaktyczne). Nauczyciel dokonuje tego przez udzielenie lekcji indywidualnych i niekiedy grupowych i zbiorowych (lekcje ogólnorozwojowe).

Przebieg naszej praktyki okazał się bardzo interesujący. Katolickie Przedszkole Św. Elżbiety znajduje się w miejscowości Hoyerswerda. Obecnie w 60 tys. mieście jak do tej pory jest to jedyne przedszkole pracujące systemem pedagogicznym Marii Montessori. Przedszkole mieści się w nowo wybudowanym obiekcie, oddanym do użytku w 1992 r. Gmach przedszkola to nowoczesny, piętrowy budynek, jasny, przestronny, przyjazny dziecku, całkowicie zaadaptowany do jego potrzeb. I tak na parterze znajdują się trzy sale zajęć, ogromny hol również przystosowany do zajęć z dziećmi, a także pokój wychowawców. Natomiast na piętrze oprócz sal zajęć znajduje się ogromna sala ćwiczeń, obok niej świetlica, z której korzystają dzieci szkolne. Wygospodarowano również salę do zajęć z gospodarstwa domowego (ćwiczenia praktycznego dnia), wyposażoną w typowe mebelki kuchenne z lodówką, kuchenką, zlewozmywakiem i kompletem naczyń stołowych.

Wystrój całego przedszkola zasługuje na szczególną uwagę. Ponieważ cechą montessoriańskiego otoczenia powinno być piękno, wszystko w przedszkolu jest dobrze zaplanowane, doskonalej jakości oraz atrakcyjnie umieszczone. Montessori uważała, że dzieci odczuwają potrzebę obcowania z pięknem, stąd okna udekorowano witrażami, kolorowymi doniczkami z żywymi kwiatami. Gdzieniegdzie zawieszone są delikatne elementy dekoracyjne wykonane z naturalnych okazów przyrodniczych, korka, glinki ceramicznej, będące efektem prac dzieci w ramach warsztatów plastycznych prowadzonych przez artystów plastyków. Do tych zajęć służą specjalne pracownie, kompletnie wyposażone we wszystkie materiały i narzędzia, a nawet w piec do wypalania wyrobów z ceramiki.

W każdej z sześciu sal zajęć znajdują się małe, jasne drewniane regały z materiałem rozwojowym. Wszystkie przedmioty są w jednym egzemplarzu, co powoduje, że dzieci uczą się cierpliwości, szacunku dla pracy innych, dokonywania wyboru. Dzieci są współgospodarzami swojej sali. Dbając o porządek w sali wykonują autentyczne czynności.

W poszczególnych grupach przebywa po 15 dzieci w różnym wieku (od 2 do 5 lat). Są to tzw. grupy rodzinne co stwarza możliwość przebywania w jednej grupie rodzeństw. Ma to też swoje uzasadnienie, ułatwia bowiem uczenie się dzieci młodszych od starszych, wyzwala opiekuńczość, szacunek, potrzebę niesienia pomocy drugim. Nazwy grup koncentrują się wokół "Legendy o Świętej Elżbiecie", a zawieszone obok drzwi wejściowych tabliczki ceramiczne są wizualną wizytówką tych grup.

Ogromną uwagę przywiązywała Maria Montessori do obcowania z naturą. Stąd nasze zainteresowanie zagospodarowaniem otoczenia przedszkola. Wszystko wspaniale zaprojektowane - to piękny, zielony teren zagospodarowany ciekawymi elementami wykonanymi wyłącznie z naturalnych okazów przyrodniczych i drewna. Zobaczyć więc można: drewniane domki połączone ruchomymi mostami, tunelami, zjeżdżalniami, drabinkami i schodami. Można również bezpiecznie pobiegać (alejki wyłożono specjalnym korkiem, chroniącym dzieci przed stłuczeniami i otarciami w momencie upadku). Nie brakuje również placu do gier zespołowych. Całość dopełniają przepiękne skalniaki, mini - ogródki z uprawą np. ziół, a także okazała roślinność.

Nasz pobyt w przedszkolu okazał się nieocenioną formą podnoszenia kwalifikacji zawodowych, bowiem miałyśmy możliwość obserwowania pracy dzieci i wychowawców.

cd. str. 13
Numery archiwalne
Marzec 2024
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31